Samen ziek

De huisgenoot en ik zitten in een redelijk bijzondere situatie: we hebben allebei long covid en we worden allebei maar niet beter. Als dit langskomt in terloopse gesprekjes reageren mensen met ofwel “oh, dat is dan wel weer fijn voor jullie” ofwel “oh, dat is helemaal erg!” Ja, wat is het nou?

In de eerste plaats is het vreselijk onpraktisch. Er moet in een huishouden nou eenmaal van alles gebeuren, van de dagelijkse dingen zoals zorgen voor eten en de persoonlijke hygiëne tot de incidentele zaken zoals klussen aan het huis. Als je een zieke partner hebt betekent dat een hoop extra werk voor de niet-zieke partner. Als je twee zieke partners hebt betekent dat… een hoop hulp vragen en een hoop dingen die gewoon blijven liggen. Daarnaast kunnen we momenteel ook allebei niet veilig autorijden, dat soort dingen. Gedoe.

Verder heb je natuurlijk het mentale aspect dat het helemaal niet leuk is om je geliefde beroerd en (soms) ongelukkig te zien. Ziek zijn is gewoon kut.

Daar staat tegenover dat… Nee. Daar staat niets tegenover. Langdurig ziek zijn is geen uitdaging die je besluit aan te gaan waarbij je doorzettingsvermogen kan omzetten in voldoening en levenservaring. Het is iets wat je overkomt en het is gewoon kut.

Maar er zijn WEL aspecten van het allebei ziek zijn die de situatie voor ons makkelijker maken. Ik kan het vergelijken met de vorige keer dat de huisgenoot niet beter werd nadat hij covid had gehad. Mijn belangrijkste herinnering aan die tijd is niet dat ik moe was omdat ik al het huishouden in m’n eentje deed, of dat ik weinig tijd had voor mijn eigen dingen, of wat dan ook. Het was dat ik eenzaam was omdat m’n maatje weg was en ik alles alleen moest beslissen. Gaan we op vakantie? Wat is ueberhaupt vakantie als je niet gaat fietsen of zeilen? Wat eten we vanavond? En morgen? Kan hij dit aan? Moet ik hem nu aanmoedigen? Moet ik hem nu afremmen? Moet ik hiervoor de huisarts bellen? En voor dit? Mag dit in de wasmachine? Waar is het kabinet nu weer mee bezig?

De huisgenoot zweefde door de tijd en ik zat alleen met al m’n vragen. (Ik kon na deze periode wel veel beter autorijden.)

Als je long covid hebt moet er heel veel rekening met je gehouden worden, want je kunt niet zoveel aan. Het is dus zeker niet dat wij in gelukzalig duo-schap hand in hand de dagen doorgaan. Het overgrote deel van de tijd zijn we niet in dezelfde kamer, want dat verdragen we helemaal niet. Dat leidt tot grappige afstem-sessies zoals “ok, dan ga jij nu naar de badkamer, doe rustig aan, want dan kan ik ondertussen de vaatwasser uitruimen, wil je alsjeblieft je deo in de slaapkamer opspuiten, dan kan ik daarna in de badkamer terwijl jij je ontbijt maakt en als je dan in de tuin gaat ontbijten…” want ik moet kotsen van deo-geur en bij de huisgenoot voelt het geluid van het opruimen van bestek alsof iemand met een gong op zijn hoofd slaat en we kunnen allebei niet tegen eetgeluiden. We roepen waarschuwingen naar elkaar zoals “KRAKEN!” als er een plastic zakje opengescheurd moet worden zodat de ander z’n oren dicht kan doen en verwijten het elkaar niet als de ander wegrent van een zintuiglijke prikkel die gewoon zeer doet. Het aangeven van een noise cancelling koptelefoon is een uitgebreide communicatie die geen woorden nodig heeft.

Dat rekening houden met elkaar, dat wil je graag goed doen als partner, maar als je het niet zelf hebt meegemaakt is het eigenlijk niet te begrijpen. En als je het begrijpt is het veel makkelijker om te doen.

We kunnen ook bijna feilloos lezen hoeveel energie de ander heeft en hebben geleerd op welke momenten op de dag we bijna synchroon lopen: elke avond om half acht date-wandeling om bij te praten, praktische problemen te bespreken en (als we echt veel energie over hebben) over het kabinet te zeiken.

Dat wij elkaar volledig begrijpen, dat is de grote waarde van samen ziek zijn.