Category: Leesvoer

Recente veroveringen

“Journeying Boy” beslaat de dagboeken van Benjamin Britten, een van mijn favoriete componisten, van de tijd dat hij naar boarding school ging tot tien jaar daarna, toen hij ongeveer zo oud was als ik nu, net zijn grote liefde had leren kennen, het begon te maken als artiest, zijn beide ouders verloor, en het ook nog eens gewoon de jaren ’30 waren. Wel genoeg materiaal, dus. Ik ben bij 1931 en kan het slechts met moeite wegleggen. Zijn productiviteit en enthousiasme zijn extreem motiverend (ik heb vandaag dan ook subiet braaf mijn toonladders gekwaakt…)

“Zijn en Tijd” is voor een leesclubje dat binnenkort begint en ik kan er, volgens plan, bijzonder weinig van volgen.

Dan zijn er nog drie CD’s. Ikzelf vond dat buitengewoon beheerst, gezien de winkel, mijn vader noemde het buitennissig, en zo zie je maar wat een scheef wereldbeeld die ouwelui van tegenwoordig hebben…

In ieder geval, tweemaal King’s: een ouwetje met Willcocks en een met Cleobury. En dan eentje van Stile Antico, zo’n koor waarvan ik zou willen dat ik erbij zat (nou ja, ik zou ook wel een jongetje bij King’s willen zijn, maar dat is toch een brug te ver qua onhaalbaarheid). Dat heb ik wel vaker trouwens.

Iemand zin om een geniaal kamerkoor op te richten? Ik kan leven met de frustratie van de-slechtste-zijn. En ook typen en muziek op volgorde leggen en thee zetten ;)

Boek: Logicomix

Betrand Russell zei over zichzelf dat alleen zijn verlangen om meer wiskunde te leren hem tijdens zijn puberteit van zelfmoord af had gehouden, en won later de Nobelprijs voor de literatuur. Daarnaast trouwde hij vier keer, werd een half jaar opgesloten wegens pacifisme (tijdens de Eerste Wereldoorlog), en schreef een serie boeken die dezelfde titel meekregen als het belangrijkste boek in de natuurwetenschappen ooit, “Principia Mathematica”.

Met andere woorden, een interessant figuur.

Je moet wel nogal vol van je werk zijn als je het vernoemt naar Newton’s eenmansrevolutie. Dat was Russell dan ook, en daarover, veel meer dan over de inhoud van dat werk, gaat Logicomix (de website is heel mooi). Met Russell als verteller worden we door het einde van de 19e en eerste helft van de 20e eeuw gesleept, onderwijl een groep mensen volgend die maar één doel hebben: de wiskunde bevrijden van het drijfzand van “dit is zo omdat we het hebben afgesproken”-axioma’s waar het tot dan toe op gebouwd was.

In stripvorm, ja.

Logicomix wordt gepresenteerd als “Graphic Novel”, maar dat kan verwarrend werken als je bij die term in de eerste plaats een vernieuwende tekenstijl voor je ziet. Het heeft een klassieke Franse stijl die zelden buiten de vakjes loopt (denk Kuifje) en duidelijk ondergeschikt is aan het verhaal. En dat is heel prettig, want het verhaal is al ingewikkeld genoeg, met al die huwelijken en oorlogen en ruziënde logici.

Het blijft moeilijk te begrijpen waarom Russell zo ontzettend veel moeite stopt in een reeks boeken die hij niet afmaakt, en waarvan hij zelf zegt dat ze onleesbaar zijn. Hij werd ook keer op keer teleurgesteld in zijn collega’s: het grote voorbeeld blijkt een antisemiet, de geniale leerling verwerpt diens eigen, en daardoor ook Russell’s, grote werk, en zo goed als allemaal worden ze gek. Hoe hou je het vol?

Omdat er altijd nog iets te ontdekken bleef. En dat is het mooiste wat er is.

Dit is een van die boeken die ik mensen opdring. En waarvoor ze specifiek langskomen om het te lezen. Het gaat over menselijke passie en heeft een overzicht van termen achterin waar knalharde wiskunde duidelijk wordt uitgelegd – kom er maar eens om! Als je dit jaar maar één strip leest, laat het dan deze zijn.

Wetenschappelijke elegantie

Ik heb deze week al een paar tientjes aan Oxford University Press gedoneerd om deze zomer legaal te kunnen zingen in Engeland, maar voorwaar! Ze geven nog meer uit dan 16e-eeuwse muziek! En dat is niet alleen goed nieuws voor hun accountants, maar ook voor ons.

In “Elegance in Science – the beauty of simplicity” schrijft fysioloog Ian Glynn over dingen die Mooi Zijn in de wetenschap. En dan niet plaatjes, maar theoriën of formules of manieren waarop iets is ontdekt.

O jee, denkt de wetenschapsfilosofiestudent dan, daar gaan we weer. Er zijn namelijk wetenschappers, en ook normale mensen, die denken dat als een theorie niet “mooi” is (Glynn geeft daar trouwens een behoorlijk bevredigende definitie van) het ook niet “waar” kan zijn. En zodra het gepeupel over waarheid begint raken filosofen allemaal hevig opgewonden.

Maar niets van dat alles! In een interview met Inside Higher Ed zegt Glynn weliswaar dat het regelmatige opduiken van elegantie meer dan toeval moet zijn, maar “I suspect that in deciding on a research program “elegance” would not normally be a major factor.”

Wat is dan de waarde van elegantie? Zijn antwoord lijkt direct voort te komen uit de stelling dat wat wij als “mooi” of “elegant” beschouwen meer over ons zegt dan over de theorie.

The importance of “elegance in science” is, first, that it is a source of pleasure, both to the scientist and to those made aware of the elegant work. But partly because it is a source of pleasure, and partly because of the simplicity, ingenuity, conciseness, persuasiveness, unexpectedness, and satisfying quality that the accolade of elegance implies, it makes the work easier to understand, and more memorable.

Oftewel: elegantie is ten eerste waardevol puur omdat het mooi is. En ten tweede maakt het een theorie gemakkelijker te begrijpen, en gemakkelijker te onthouden. Elegantie heeft dus een grote educatieve waarde en is daarom nastrevenswaardig.

Misschien is dat geen bevredigende conclusie. Als je wilt weten wat de link tussen elegantie en waarheid is zal je waarschijnlijk een ander boek moeten zoeken. Persoonlijk denk ik dat die link niet bestaat (om het voor een keertje in minder dan 5000 woorden te zeggen). Maar ik ben een liefhebber van de natuurwetenschap, dus deze lofzang op haar schoonheid over het hele spectrum gaat met groot plezier op de leeslijst.

Boek: De Aankomst

Alle plaatjes in deze post zijn eigendom van Shaun Tan.

Ik ben dol op gezelschap!

Vooral als het geen troep maakt (en niet een berg kaas over het eten gooit zonder eerst te proeven, GROTE BROER).

Maar ik lees nogal veel, om studietechnische redenen. Daarom heb ik regelmatig alleen tijd voor het soort gezelschap dat op de bank in slaap valt. Gelukkig hebben mijn vrienden wél allemaal een wild en meeslepend leven, dus dat gaat meestal vanzelf. En voor als ze echt te wakker zijn heb ik nu een nieuwe oplossing: boeken waarvan ze stil worden. Continue reading Boek: De Aankomst